Google Analytics üzerine Türkçe kaynak ne yazık ki az. Türkiye’de Google Analytics’in daha iyi anlaşılması ve daha kalifiyeli kullanıcıların oluşması adına yazı serime bu hafta Google Analytics topladığı verileri neye göre anlamlandırdığı konusuyla devam ediyorum.

---

Bir önceki hafta; Google Analytics’in verileri toplama şekli ve işleyiş mantığına değinmiştim.

---

Google Analytics;

Siteye gelen bir ziyaretçinin yeni birisi olup olmadığını nasıl tespit etmekte?
Belirli bir süre sonra tekrar gelen kişinin daha önce siteyi ziyaret ettiğine nasıl karar veriyor?
Ziyaretçinin siteden ayrılıp ayrılmadığı Google tarafından nasıl belirleniyor?

Yukarıdaki soruların cevabını Analytics’in önemli kısımlarından bir tanesi. Çünkü bu kısmı ve öncesini ne kadar iyi anlarsanız Analytics raporlarından da o kadar yararlanırsınız.

Analytics, raporda gördüğümüz verileri düzenlemek için kullanıcılar, oturumlar ve etkileşimler olmak üzre 3 bileşene sahip bir veri modelini kullandığına daha önce değinmiştim. Kısaca ifadeleri tanımlayacak olursak;

Kullanıcılar = Kişiler

Oturumlar = Ziyaretler

Etkileşimler = Tıklama vb. aktiviteler

Google Analytics Kullanıcıları Nasıl Ayrıştırıyor?

Bir kişi web sitesine ilk defa giriyorsa Analytics, siteyi ziyaret eden kişinin cihazına benzersiz bir kimlik numarası atamakta ve bu numaraya sahip kullanıcı yaptığı her isabet (hareket) sistemde kaydedilmektedir. Google Analytics başka bir tarihte daha önce atadığı bir kimlik numarasından siteye ziyaret tespit ederse, bunu geri gelen ziyaretçi olarak anlamlandırmaktadır.

Analytics’in cihazlara atadığı kimlik numaraları silinmez ya da kalıcı değildir.  Bu kimlikler silinebilmektedir. Bu da kişinin tarayıcısındaki çerezleri (cookies) temizlemesiyle mümkündür. Mobil uygulamada ise atanmış olan benzersiz kimlik numarasının silinebilmesi için o uygulamanın kaldırılması gerekmektedir.

Önemli: Tarayıcı çerezlerini temizlemiş bir kişi daha önce ziyaret ettiği bir siteyi tekrar ziyaret ederse Google Analytics bir başka benzersiz kimlik numarası atayıp bu ziyareti yeni bir kişi olarak kaydedecektir. Aynı şekilde mobil uygulamayı kaldırıp daha sonra tekrar yükleyen kişi de yeni bir ziyaretçi gibi raporlanmaktadır.

Buraya kadar Analytics’in kullanıcıları nasıl ayrıştırdığını (yeni / eski) anlatmaya çalıştım. Peki, bu kişilerin ziyaretleri (oturum) esnasında kaç defa girip çıktıkları nasıl tespit edilmekte?

Google Analytics Ziyaretleri Nasıl Ayrıştırıyor?

Siteyi ziyaret eden bir kullanıcı birden fazla oturum (ziyaret) gerçekleştirebilir. Yani kişi, aynı gün ya da bir kaç ay sonra tekrar ziyaret edebilir. Yukarıda, Google Analytics’in bu ziyaretçiyi daha önce gelen bir kişi olduğunu nasıl tespit ettiğini anlattım. Ancak Google Analytics’in bir önceki oturumu nasıl sonlandırdığını, yeni bir ziyareti nasıl başlattığını ve hangi kriterlere göre belirlediğini henüz bilmiyoruz. Yazının devamında bunu konuya değineceğim.

Google Analytics varsayılan olarak bir ziyaret süresini 30 dk. olarak belirlemiştir. Bu süreyi isterseniz ayarlar kısmından değiştirebilirsiniz. (örneğin bir video sitesiyseniz vs.) Ancak bu ayarı değiştirmemenizi tavsiye ederim. Çünkü çoğu site bir oturumu varsayılan ayarda (30 dakika) bırakmaktadır.

Siteye gelen bir kullanıcı 30 dk. boyunca herhangi bir harekette bulunmaz ise Google Analytics bu ziyareti sonlandırır. Buna zaman aşımı uzunluğu da denilmektedir. Aynı kişi daha sonra tekrar harekete geçtiğinde yeni bir oturum olarak kaydedecektir.

Kişi, bu oturumlar içerisinde sayfalar arasında gezebilir, form kısmından iletişime geçebilir veya bir eticaret işlemi gerçekleştirebilir. Google Analytics tüm bu hareketleri de etkileşim olarak kaydetmektedir.

Şimdi yukarıda anlattıklarımızı bir senaryo ile canlandıralım ve gün sonunda Analytics’in bize sunduğu raporun sonucuna bakalım.

Faruk ve Emre adında iki farklı kişimiz olsun. Emre sabah uyandığında direkt omerburakozdemir.com adlı siteye giriş yaptı. Daha sonra “hakkında” sayfasına tıkladı ve en sonunda anasayfaya tekrar gelerek siteyi terk etti. Aynı gün başka bir saatte Faruk adlı kullanıcı Google arama motorunda bir konu araştırıken sitemize giriş yapıyor. Faruk okumayı çok sevdiği için sitedeki “Adwords”, “SEO” ve “WordPress” başlıklı 3 farklı blog yazısına giriyor, okuyor. Tam o sıralarda Faruk’un annesi ‘yemek hazır’ diye sesleniyor ve Faruk koşarak bilgisayardan uzaklaşıyor. Faruk’un yemek yemesi, daha sonra annesine yardım etmesi yaklaşık 37 dk. sürüyor. Tekrar bilgisayar başına geçtiğinde “İletişim” sayfasına girip form aracılığyla site yöneticisine bir email gönderip siteden ayrılıyor.

Yukarıdaki hikayeye göre kullancıların davranışlarını Google Analytics nasıl işaretlemiş bakalım.

Emre adlı ziyaretçi:

1 kullanıcı

1 oturum

3 etkileşim [siteye giriş +  hakkında yazısını okuma+ tekrar anasaya dönme]

Faruk adlı ziyaretçi:

1 kullanıcı

2 oturum

6 etkileşim [siteye giriş + Adwords makalesi okuma + SEO makalesi + WordPress makalesi + iletişim sayfasına giriş+mail göndermesi]

Gün sonu raporu: 2 Kullanıcı / 3 Oturum (ziyaret) / 9 Etkileşim

Faruk ve Emre siteye giriş yaptığında Google Analytics bu kişileri yeni ziyaretçi sayarak benzersiz numara verdi ve yaptığı her hareketi kaydetti. Faruk adlı kullanıcı yemeğe gidip geldikten sonra aradan 30 dakika geçtiği için bir sonraki hareketini yeni bir ziyaret olarak tespit etti. Ancak Google Analytics Faruk’u yeni bir ziyaretçi olarak değil tekrar geri gelen bir kullanıcı olarak yorumladı; çünkü Faruk’un kimlik numarasını daha önce de tanıyordu.

Verdiğim örnekle yukarıda anlattıklarımı bir nebze olsun pekiştirdiğimi düşünüyorum. Umarım yazım faydalı olmuştur. Söyleyeceklerim var diyorsan yorum yazabilirsin.

Bir başka Google Analytics yazı serisinde boyutlar ve metriklerden bahsetmeyi düşünüyorum. Umarım o gün yine burada buluşuyor oluruz.

Esen kalın.

---